De financiële gemoedsrust van de zelfstandige onder de loep door Bart Chiau
19 mei 2021
Uit een eerder UGent-NN Nationaal Geluksonderzoek bleek dat het geluk van zelfstandigen een pak hoger ligt dan dat van ambtenaren. Maar door de crisis krijgen vele zelfstandigen nu financieel zware klappen. Uit de Financiële Gemoedsrust Barometer blijkt dat een op drie hun omzet ziet dalen met meer dan 25%. Bart Chiau, Senior Expert bij NN en professor aan de faculteit economie van de UGent, neemt enkele stellingen uit het onderzoek onder de loep en analyseert ze voor ons.
“50% van de zelfstandigen ziet zijn omzet dalen sinds start van de crisis. Bij 32% daalde die zelfs met meer dan 25%.”
“Er zijn heel wat zelfstandigen die het nu financieel moeilijk hebben. Ik schat dat de reële cijfers nog hoger zullen liggen, want wij Belgen geven niet graag toe dat het slecht gaat. Falen zien we hier als iets negatief. In de VS is dat bijvoorbeeld helemaal anders, daar hebben ze een gezondere ondernemersmentaliteit; je mag proberen, falen en terug opstaan. In België aanvaarden we dat moeilijker. Anderzijds gaat het zeker niet bij iedereen slecht. 32% van de zelfstandigen ervaren geen financiële moeilijkheden. Veel bedrijven konden openblijven, zijn creatief omgegaan met hun diensten of producten, of doen het beter dan voordien. Denk maar aan doe-het-zelfzaken en tuincentra. Het is dus zeker niet alleen kommer en kwel.”
“28% van de zelfstandigen geeft aan afhankelijk te zijn van de huidige coronamaatregelen voor het voortbestaan van hun activiteit[1].”
“Dankzij de hulp van de regering kunnen veel zelfstandigen standhouden. Wanneer deze zal wegvallen, kan dit grote gevolgen hebben. De overheid speelt hierop in met de corona-taxshelter. Deze ondersteunt het kopen van aandelen van bedrijven met groot omzetverlies. Minder bekende oplossingen zijn de taxshelter voor start-ups en groeibedrijven, de winwinlening, coup de pouce lening, proxilening… België geniet ook van een Europees steunpakket om zelfstandigen te helpen bij de heropstart. Hopelijk kunnen we op die manier de schade beperken.”
“Ondanks de omzetdaling, houdt de zelfstandige gemiddeld genomen zijn financiële gemoedsrust op peil.”
“Dat is zeker positief. De zelfstandigen kunnen ook wat aan. Het is niet de eerste keer dat ze een crisis doormaken. Denk maar aan de bankencrisis in 2008. Dat heeft velen onder ons geleerd dat het belangrijk is om een buffer te hebben. Anderzijds blijft de goesting om te ondernemen ook zeer groot, in 2020 waren er nog nooit zo veel nieuwe zelfstandigen. En ook hier heeft de crisis mee te maken. Wie meer tijd kreeg, heeft nu misschien de stap gewaagd om van die hobbywebshop een échte zelfstandige activiteit te maken. En tot slot kreeg ook de lokale economie een boost. Er zijn dus zeker ook positieve impulsen gekomen door de crisis en dat is goed voor onze gemoedsrust.”
“Zelfstandigen zijn veelal financieel beter voorbereid.”
“Ook dit zorgt ervoor dat de zelfstandige een hoge financiële gemoedsrust heeft. Uit de cijfers blijkt dat ze hoog scoren op financiële kennis en aangeven zich goed voor te bereiden op hun financiële toekomst. Vaak is een zelfstandige verplicht om zich, al dan niet samen met zijn boekhouder, te verdiepen in zijn financiën. De actieve betrokkenheid helpt duidelijk. Ze hebben ook frequenter meer spaarreserves, financiële producten of andere investeringen. Voor zelfstandigen bij wie dit nog niet het geval was, zal de coronacrisis een wake-upcall zijn. Plots kan het allemaal gedaan zijn, vergelijk het met plots ziek worden of overlijden. Daarom moet je jou daartegen verzekeren. Dat kan met een gewaarborgd inkomen en een bedrijfsleidersverzekering, maar ook door een spaarbuffer te voorzien. Financiële planning is uiterst belangrijk voor onze gemoedsrust.”
Wil je meer lezen over het effect van de crisis op de financiële gemoedsrust van de zelfstandige? Lees dan hier de resultaten van de Financiële Gemoedsrust Barometer.
[1] Op het moment van de bevraging in maart 2021.