Professor Annemans over het belang van onze sociale relaties
5 juli 2018
“Eenzaamheid bestrijden moet een prioriteit worden bij de komende verkiezingen”
Hoe gelukkig is de Belg? Wat maakt of kraakt ons geluk? Dankzij het Nationaal Geluksonderzoek van UGent komen we dit jaar te weten wat ons gelukkig maakt, en hoe we (nog) gelukkiger kunnen worden. Geluksprofessor Lieven Annemans, titularis van de NN leerstoel, vertrekt steeds vanuit die specifieke levensdomeinen die het geluk van de Belg mee bepalen. Naast een goede gezondheid en een financieel stabiele situatie hebben ook eenzaamheid en de kwaliteit van onze sociale relaties een grote impact op ons geluk.
Professor Annemans, hoe eenzaam voelt de Belg zich vandaag?
Uit het Nationaal Geluksonderzoek blijkt dat bijna de helft (46%) van de Belgen zich soms tot altijd eenzaam voelt. We hebben vastgesteld dat vooral jongvolwassenen onder de 34 jaar en generatie X (35 – 50 jaar) zich vaak eenzaam voelen. Van alle Belgen tussen de 20 en de 50 jaar voelt de meerderheid zich soms tot altijd eenzaam. Dat zijn frappante cijfers die vragen om actie. Eenzaamheid verviervoudigt onze kansen om ongelukkig te zijn en weegt dus zwaar door op ons bruto nationaal geluk.
De nieuwe cijfers bevestigen dat het Belgisch geluk generatieverschillen kent. Belgische senioren zijn de gelukkigste generatie, wat niet wegneemt dat er ook bij die generatie nog heel wat ruimte is om de mensen gemiddeld gelukkiger te kunnen maken. Waarom millennials zich het meest eenzaam voelen, lijkt me interessant voer voor sociologen.
Eenzaamheid verviervoudigt onze kansen om ongelukkig te zijn en weegt dus zwaar door op ons bruto nationaal geluk.
Hoe kunnen we eenzaamheid in België bestrijden?
Investeren in het bestrijden van eenzaamheid en werken aan kwalitatieve relaties is essentieel. Daar kunnen we zelf aan werken, maar hier is ook een belangrijke rol weggelegd voor de politiek. In het Verenigd Koninkrijk heeft men onlangs een Minister voor Eenzaamheid aangesteld. Een duidelijk signaal. Volgens mij staan de lokale bestuursniveaus in België het dichtst bij de burgers en kunnen zij het verschil maken. Daarom wil ik lokale politici, aangestuurd door hun nationale partijvoorzitters, oproepen om hier een prioriteit van te maken bij de aankomende verkiezingen. Het is belangrijk voor ons nationaal geluk dat lokale bestuursniveaus investeren in sociale en culturele activiteiten waar mensen kunnen samen komen en dat vrijwilligerswerk wordt aangemoedigd. We zien vandaag al te vaak dat investeren in dergelijke activiteiten in vraag wordt gesteld.
In het Verenigd Koninkrijk heeft men onlangs een Minister voor Eenzaamheid aangesteld. Een duidelijk signaal. Volgens mij staan de lokale bestuursniveaus in België het dichtst bij de burgers en kunnen zij het verschil maken.
Welke factoren zorgen ervoor dat mensen zich sneller eenzaam voelen?
Het is erg belangrijk om goede relaties rondom ons op te bouwen en te onderhouden met mensen die betrokken zijn in ons privé-leven. Onze partner, vrienden en familie zijn daarvoor ontzettend belangrijk. Vooral de kwaliteit van de relatie met onze partner is doorslaggevend voor ons geluk. Een goede relatie met onze partner zorgt ervoor dat we tot vijf keer meer kans hebben om gelukkig te zijn. Natuurlijk, aan een relatie werken is voor velen gemakkelijker gezegd dan gedaan. Maar toch is het mogelijk, vooral door meer voor de ander(en) over te hebben.
Een goede relatie met onze partner zorgt ervoor dat we tot vijf keer meer kans hebben om gelukkig te zijn.
Naast onze relatie spelen ook onze gezondheid en ons inkomen een rol. Een slechte fysieke gezondheid kan ervoor zorgen dat we in een isolement belanden en ons bijgevolg eenzaam voelen. En vanaf een gezinsinkomen minder dan €2.500 per maand is er al een merkbare verminderde kans op een goede relatie.
Wat kunnen we zelf doen om de kwaliteit van onze relaties te verbeteren?
Maandelijks voor anderen zorgen, bijvoorbeeld door te babysitten of vrijwilligerswerk te doen, verhoogt onze kans op geluk met 44%. Het zorgt er ook voor dat we ons minder eenzaam voelen en dat we ons nuttig voelen. Om de kwaliteit van onze relaties te verbeteren is het belangrijk om tijd te investeren in je relaties, zowel met je partner, je familie, je vrienden of je buren.
Grafiek: Mate waarin de kans op gelukkig zijn kan stijgen.
Welke impact heeft social media op ons geluk?
We hebben onderzocht of het actief gebruiken van social media ons gelukkiger maakt, maar stelden vast dat dit geen grote invloed heeft op ons geluk. Het onderzoek toont aan dat naar buiten gaan, afspreken met vrienden, vrijwilligerswerk of activiteiten in de natuur doen, allemaal zaken zijn die ons geluk verhogen. Dat brengt ons tot de conclusie dat er niets is dat écht intermenselijk en fysiek contact kan vervangen, dus zeker ook niet de social media.
Dat brengt ons tot de conclusie dat er niets is dat écht intermenselijk en fysiek contact kan vervangen, dus zeker ook niet de social media.
Wil je meer weten over de resultaten van het Nationaal Geluksonderzoek over sociale relaties?
Lees dan hier het persdossier.